Schengen vizesi randevularındaki kısıtlamalar nedeniyle yıllardır olumsuz etkilenen Türk vatandaşları, son 16 yıl içinde 1 milyon kişi vize başvurusunda bulunmasına rağmen bu haklarını kullanamamıştır. Bu durumun ekonomik boyutu ise 34.6 milyar TL’ye kadar ulaşmıştır.
İSTANBUL – Türk vatandaşlarının Schengen vizesi alması, Avrupa ülkeleri tarafından seyahat özgürlüğünü engellemek amacıyla bir engel olarak görülmeye devam ediyor. Bu durum, önceki gün yayınlanan 2024 Schengen vize istatistikleri ile bir kez daha gözler önüne serildi. AB Komisyonu tarafından yayımlanan verilere göre, 2024 yılında Türkiye’deki konsolosluklar aracılığıyla toplam 1 milyon 173 bin 917 vize başvurusu yapılırken, yalnızca 1 milyon 3 bin 788 başvuru Schengen vizesi ile sonuçlandı. 170 bin 129 başvuru ise red aldı, yani Türkiye’den yapılan her 100 başvurudan yaklaşık 15’i reddedildi.
CİDDİ GELİR KALEMİ
2009 yılından bu yana yapılan istatistiklere göre son 16 yıllık dönemde 1 milyonun üzerinde Türk vatandaşı vize başvurusunda bulunmuş ancak bu başvuruların birçoğu olumsuz yanıt almıştır. Reddedilen vizelerin ücretleri de başvuru sahiplerine geri iade edilmemiştir. Geçtiğimiz yıl ret alan 170 bin vize başvurusunun maliyetinin 13.6 milyon euroyu aştığı belirtiliyor. Son 16 yıl içerisinde karşılaşılan reddedilen vizeler nedeniyle kaybedilen miktar ise 73 milyon 886 bin euro, yani yaklaşık 3 milyar 197 milyon TL seviyesine yükselmiştir. 2009’dan bu yana Schengen vizesi almak isteyen Türk vatandaşlarının toplam harcaması ise 801 milyon 646 bin 630 euroya (bugünkü kurla 34 milyar 687 milyon TL) ulaşmıştır.
ORANLARI KARARTTILAR
AB Komisyonu, geçtiğimiz yıllarda Schengen vizesi veren ülkelerin konsolosluk bazında hangi ülkeye ne kadar vize verdiklerini ve ne kadar vize başvurusunun red ile sonuçlandığını detaylı bir şekilde açıklamaktaydı. Ancak bu yılki verilere baktığımızda, konsolosluklar toplamda bir kalemde gösterildi. Dolayısıyla, Türkiye’deki başvuruların en yüksek red oranlarını veren ülkeler hakkında bilgi sağlamak zorlaştı. 2023 yılında Almanya 253.472 başvuru almış, Ankara’dan yapılan başvurularda red oranı yüzde 27.1, İstanbul’dan yüzde 21.5 ve İzmir’den ise yüzde 13.1 olarak belirlenmiştir. 2023 yılı için en yüksek red oranlarına sahip ülkeler ise sırasıyla Estonya (yüzde 42.5), Danimarka (yüzde 39.4), Finlandiya (yüzde 31.3), Belçika (yüzde 27.5), Almanya (yüzde 22), Hırvatistan (yüzde 21), İspanya (yüzde 20.8) ve Çekya (yüzde 20.6) olarak kaydedilmiştir.
İKİNCİ SIRADAYIZ AMA…
Türkiye, Schengen vizesi başvurularında Çin’in ardından ikinci sırada yer almaktadır. Çin 1 milyon 779 bin 255 başvuru ile ilk sırada bulunurken, sadece 80 bin 703 başvuru red ile sonuçlanmış ve red oranı yüzde 4.6 olarak kaydedilmiştir. Bu oran, Türkiye’nin red oranının üçte birinden bile daha düşüktür. Türkiye’nin 2023 yılındaki Schengen vize başvuru sayısı 1 milyon 55 bin 885 iken, 2024 yılında bu sayının yüzde 10 civarında artış göstermesi beklenmektedir. Ancak Schengen vizesi talepleri, kısıtlı randevu sayılarına rağmen yıllık olarak yüzde 20 büyüme göstermektedir.
KAYIP ÇOK DAHA YÜKSEK
AB ülkeleri, 2024 yılı itibarıyla Türkiye’deki temsilcilikleri aracılığıyla yapılan Schengen başvurularından resmi olarak 80 euro ücret talep etmektedir. Ancak başvurular genellikle aracı şirketler aracılığıyla yapılmakta olup, VFS Global, iDATA ve Cosmos gibi firmalara 20 ila 50 euro arasında bir hizmet ücreti ödenmesi gerekmektedir. Bu rakam VIP hizmetlerde 100 euroya kadar yükselebilmektedir. Ayrıca, 11 Haziran 2024 tarihi itibarıyla Türkiye’de Schengen vizelerinin fiyatı yüzde 12.5 oranında artmış ve yetişkin vizesi 90 euro, çocuk vizesi de 40 eurodan 45 euroya çıkmıştır. Dolayısıyla, red ile sonuçlanan vizelerden oluşan ekonomik kayıpların iki katından fazla olduğu değerlendirilmektedir. Diğer ülke vatandaşları için ise farklı fiyatlandırmalar uygulanmaktadır.
