Son dönemde yapay zeka tabanlı sevgili uygulamalarının Türkiye’de yaygınlık kazandığı bildirilmektedir. Uzmanlar, bu uygulamaların kullanıcılar için bazı ciddi tehlikeler içerdiğine dikkat çekiyor.
İSTANBUL – Yapay zeka sevgili uygulamaları, Türkiye’de son zamanlarda giderek popüler hale geliyor. Yapılan araştırmalara göre, bu tür uygulamaları kullananların %60’ını kadınlar oluşturmaktadır. Uzmanlar, kullanıcıların karşılaşabileceği riskler hakkında uyarılarda bulunuyor. Veri gizliliği ihlalleri, duygusal bağımlılık ve sosyal izolasyon gibi olumsuz etkiler, bu sanal ilişkilere dair çözülmesi gereken sorunları gündeme getiriyor.
KENDİ AVATARINI YARATIYORLAR
Kullanıcılar, bu uygulamalar sayesinde istediği avatarları özelleştirebiliyor; saç ve göz renkleri, boy, kilo, giyim tarzı ve ses tonu gibi birçok özellik üzerinde değişiklik yapabiliyorlar. Ayrıca avatarın ilgi alanları, mizah anlayışı ve dünya görüşü de kişiye özel olarak belirlenebiliyor. Yurt dışında ise bazı kullanıcıların boşanmış eşlerinin veya eski sevgililerinin karakteristik özelliklerini bu avatarlarına yükledikleri biliniyor.
Yapay zeka, kullanıcıların duygu ve beklentilerini analiz ederek onlara özel yanıtlar oluşturuyor ve zamanla insan benzeri etkileşimler geliştirmeye başlıyor. Sesli görüşme, mesajlaşma ve görüntülü iletişim gibi olanaklar, birebir temas yaratırken duygusal bağın güçlenmesini sağlıyor.
“SORU SORMADAN CEVAP VERİYOR”
Yapay Zeka Politikaları Derneği (AIPA) Danışma Kurulu Üyesi Dinçer Karaca, bu uygulamaların kullanıcılarla sürekli etkileşim halinde olduğunu ve artık kullanıcıların soru sormasına gerek kalmadan, “Canım sıkıldı” ya da “Benimle ilgilenir misin?” gibi mesajlar yollayarak yanıt beklentisi oluşturduğunu aktarıyor.
Kullanıcılar, uygulamaya kendi fotoğraflarını ya da tanınmış kişilerin fotoğraflarını yükleyerek benzer bir avatar oluşturma imkanına sahip. Uygulama, aynı zamanda kullanıcının ruh halini analiz ederek kendini sürekli olarak geliştirmekte.
KADINLAR DAHA FAZLA KULLANIYOR
Yapay zeka sevgili uygulamalarını tercih edenlerin %60’ının kadın olduğu vurgulanıyor. Ancak uzmanlar, bu durumun bazı psikolojik ve sosyal tehditler taşıdığı konusunda uyarıda bulunuyor. ABD’de otizm başlangıcı olan bir gencin, yapay zeka sevgilisiyle kurduğu bağ neticesinde intihar ettiği vakası, bu uygulamaların tehlikelerine dikkat çekiyor.
Karaca, “Bu uygulamalarla duygusal bağ kurduğunuzda, en özel bilgilerinizi de paylaşmış oluyorsunuz. Gizli bilgilerinizi karşı tarafa teslim ediyorsunuz. Bu durum, bağımlı olma eğilimini artırabilir.” şeklinde uyarılarda bulunuyor.
TÜRKİYE’DE 250 BİN AKTİF KULLANICI BULUNUYOR
Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şeref Sağıroğlu, yapay zeka sevgili uygulamalarındaki kullanıcı sayısının hızla artmakta olduğunu belirtiyor. “Karşınızdaki kişinin insan mı yoksa yapay zeka mı olduğunu ayırt etmek zorlaşıyor. Zamanla yapay zeka, kullanıcının duygularına hitap ederek tatmin duygusunu artırıyor.” dedi.
Sağıroğlu, Türkiye’de yalnızca bir uygulamanın 112 bin kullanıcısının bulunduğunu, toplamda ise 250 bin aktif bireyin bu tür sanal ilişkileri deneyimlediğini kaydetti.
PSİKOLOGLARDAN CİDDİ UYARILAR
Psikolog Bilge Kılınçkaya, bu uygulamaların yalnızlık çeken bireyler için bağımlılık yapabileceğini vurguluyor. “Ergenler, depresyon halinde bulunan bireyler veya sosyal izolasyon yaşayan kişiler, onay ve güven ihtiyacıyla bu uygulamalara yönelebiliyorlar. Ancak uzun vadede bu durum sosyal çekilme ve gerçeklikten kopma gibi sonuçlar doğuruyor.” şeklinde açıkladı.
Kılınçkaya, “Yapay zeka, insan psikolojisini etkileme kapasitesine sahip bir araçtır. Eğer bir birey yalnızlık hissediyorsa, yapay zeka yerine sevdiklerine ya da bir uzmana danışmalıdır.” diyerek profesyonel destek almanın önemini vurguladı.
Uzmanlar, yapay zeka sevgili uygulamalarının giderek daha fazla kişiyi etkisi altına aldığını ve bu durumun hem psikolojik hem de sosyal açıdan önemli riskler taşıdığını ifade ediyor. Kullanıcıların kişisel verilerin gizliliği ve bağımlılık konularında farkındalık geliştirmeleri önerilmektedir.
