Memorial Bahçelievler Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Funda Timurkaynak, maymun çiçeği virüsü hakkında bilgi verdi.
Maymun çiçeği virüsü, orhtopox virüs ailesinden gelmektedir. Endemik bölgelerde, hayvanlarla ve hayvan ürünleriyle temas sonucu ortaya çıkan salgınlar, genellikle aile içi temaslarla sınırlı kalmaktadır. Ancak, 2022 yılında endemik bölgeler dışında, cinsel yolla bulaşarak birçok ülkeyi etkileyen salgınlar görülmüştür.
Maymun çiçeği virüsü ilk kez 1958 yılında Afrika’dan getirilen deney hayvanlarında tespit edilmiştir. Zoonotik bir hastalık olan bu virüs, hayvanlardan insana bulaşabilmektedir. Afrika’da maymun, sincap, fare gibi vahşi hayvanlardan insanlara bulaşmıştır. 2022 yılında yaz aylarında 116 ülkeden toplamda 99 bin vaka rapor edilmiştir. Ancak, 2024 Haziran’ında Kongo’da salgın yoğunlaşmış ve dünya geneline yayılmıştır. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) maymun çiçeği virüsü konusunda uyarılarda bulunmaktadır.
Maymun çiçeği virüsünün kuluçka süresi 1-21 gün arasında değişmektedir. Hastalık genellikle ateş, kas ağrısı, halsizlik gibi belirtilerle başlar ve zamanla döküntüler ortaya çıkar. Hastalığın belirtileri devam ederken hastalar bulaşıcı olabilir. Hastalık 2-4 hafta içinde kendiliğinden sonlanabilir.
Maymun çiçeği şüphesi olan hastaların vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekmektedir. Testler yapılarak doğru teşhisin konulması önemlidir.
Maymun çiçeği virüsü, Afrika’daki fare, sincap ve maymun gibi hayvanlardan insana bulaşarak başlamaktadır. Ev içi temasların sık görüldüğü lezyonlara temas, hasta kişilere ait eşyaların kullanımı ve cinsel ilişki gibi durumlar bulaş riskini artırabilir.
Maymun çiçeği şüphesi olan kişilerle yakın cilt temasından kaçınılmalıdır. El hijyeni önemlidir ve sık sık ellerin yıkanması veya dezenfektan kullanılması önerilmektedir.
Kalabalık ortamlarda bulunulurken dikkatli olunmalı ve temas azaltılmalıdır. Maymun çiçeği için özel bir tedavi bulunmamakla birlikte, antiviral ilaçlar belirli durumlarda kullanılabilir. ABD’de çiçek hastalığı aşısı virüsü kullanılarak maymun çiçeği virüsüne karşı aşı geliştirilmiştir.
